رفعت حسینی
 
          تا وادی سرسبزِ
                          صـدا

 

تمامِ کوچه ها به سوی آفتاب را
                                    گذشته ام
                                        گذشته ام .
 
***    ***    ***
 
به همرهی بیکرانه گی معنی کلام و معرفت
هزار متنِ بزم و رنگِ عشقِ بیجوانه را
                                            مرور کرده ام
ولیک
       در تمامِ مدتی که مِهرِ عابدانه را
                                       ـ به تجربه
و
    قُله های دردِ این زمانه را
                                   ـ به تجربه
و   
     عربده وخلوتِ و صفای مستی شبانه را
                                           ـ به تجربه ـ
                                                  رسیده ام
همیشه و همیشه
                لحظه های من
پُر از خلوص بوده است
مدام از پی مدام
روز های بیقرارِ من
                      عابدانه بوده است .
 
***     ***     ***
 
درون دخمه های بوده ها
به آرزوی چیستی ؟
به جست و جوی کیستی ؟!
کژی و راستی رفته های من
                                 ترا
                                   چی می دهد ؟!
 
***     ***    ***
 
بگو !
        بخوان !
                 حدیثِ عشق را !
نگاه کن به من
بخوان تو قصۀ
 بهار های مرده را
                                ز چشم های من !
 
***     ***     ***
 
به وقتِ دیدنت
شمرده حرف می زنم
و از کنارۀ نگاه کردنت به سوی من
غریو آبشار های کوه های سرکشیده
                                         می شود پدید
ومن سلام می کنم
به اعتبار جویبارِ جاریّ همیشه گی زنده گی .
 
***     ***     ***
 
ز ابتدای راهِ عشق
حکایت از تو بود
حکایت از توبود و دیده گانِ تو !
ـ و دوستی چشمِ تو و شب . ـ
 
***     ***     ***
 
فکر نمودنم به تو
                و دیده گانِ تو
مرا ز درکِ دردناکِ دوری تو
                            دور می کند .
 
***     ***     ***
 
تمامی خشونتِ زمانه را
به دوشِ من نهاد
                          سالیانِ انتظار
چاره یی نبود
نه نامِ آن توان نهاد حادثه
     نه معجزه
فقط تو و دلم
فقط تو وجهانِ پُر مصیبتی که خفته بود
                             زیرِ حجمِ کوهِ غصه های من !
 
***     ***     ***
 
چه سال ها که بر صلیب بوده
                                    شعرِ من
چه سال ها که مثلِ صید بوده
                                      قلبِ من
تپش تپش خزیده ام
تپش تپش دویده ام
گهی ز محنتی
دمی ز چشمۀ محبتی
                            چشیده ام .
 
***     ***     ***
 
شبانه های من
               ـ سروده های جانِ من ـ
لبالب از پدیده یی به نامِ مهربانی است
ولیک
      می شود ، به محضِ فرصتی
پُراز سیاهی تمامِ رفته های من .
 
***     ***     ***
 
چه رود های خشمگینِ ژرف را
                             گذر نموده ام
چه آشیانه ها که ساختم
و باد
       آمد و ربود و برد .
 
***     ***     ***
 
من از حدودِ آن جزایرِ سپیده ها
که کوچک اندو تازه سال
و از بقای راز های برگ های جنگلی
که رنگِ آفتاب را ندیده اند
                                   واقفم
و مد وجذرِ عشق را
                            درونِ سینه ها
و خطِ درد را
که
      جاودانه خانه کرده در کنارِ خطِ عشق
بر کتیبه های دست های من
                               آشناستم .
 
***     ***     ***
 
دلم ، هجای کوتهیست
                    بر لبانِ گنگِ بی بهانه گی
گهی
       به یک گیاه ، می شوم شبیه
دمی
     به قصۀ صدای گامهای عابری
به گوشِ کوره راه های سرمدی انتظار
شبی
      به صخره یی خموش
                       بر فرازِ کوهِ با صلابتی .
 
***     ***     ***
 
حواسِ جنگلی من
لبالب از عصارۀ شفافِ لذتیست
                        کز نوای خوبِ « گُلسر» ی
                                 به گوش می رسد .
 
***     ***     ***
 
چه رویدادِ ساده یی ست عشق
     ـ آشنا !
ولیک
می رسد زمان که
رازِ مرگ و زنده گی ما
                 درآن نهفته می شود .
 
***     ***     ***
 
بدانکه ، من
ز دامِ نام ها و دامِ ننگ ها
گسسته ام ، پریده ام
و مثلِ رود خانه یی که می رود
                                           خزیده ام
مگر ، دریغ
رودخانه آشیانه یی
                     همیشه
                           داشته ست
و من
      بدونِ آشیانه ام .
 
***     ***     ***
 
نوای تازه را
و شعرِ تازه را
                    هماره عاشقم
ز بوی دلپذیرِ رشقه زار ها
                         کنارِ تاک باغ ها
                                ز خویش می روم .
 
***     ***     ***
 
چه یاد ها
چه یاد ها ز سرزمینِ تاک ته نشین شده ست درعروقِ من
قرارِ من و عهدِ من و خاک و آب و تاک بوده اینکه عشق را
                                                          نگاهبان و همسفر شوم .
 
***     ***     ***
 
و در کنارِ این سفر
بدون وقفه سرخوشِ ترانه های شرقی خیال بوده ام
درین سفر
               ولی
                     فرازِ قلعۀ بدونِ نامِ باد بوده خوابگاهِ من .
 
***     ***     ***
 
چی سان خراب می شود
              نوای گرمِ برج و باروی تسلی یی ؟!
چی گونه
             خواب می برد
دلِ مصاحبِ بزرگِ اضطراب را !؟
 
***     ***     ***
 
سواحلِ نجیببِ اعتقاد
که خاطرات
                ـ تا هنوز ـ
                       پرسه می زند در آسمانِ آن
                                             چی شد ؟
کجاست معبرِ گذشتن از صفوفِ درد ؟
کجاست بیشه های خوابهای خوبِ سبزِبارور ؟
. . . . . . . . . . .
چه حسِ کودکانه ، یا ، یقین
ازین برهنه تر نمی شود .
 
***     ***     ***
 
شمایلی که بُد خدای قاتلانِ شهرِ شعر و مادرِ زمین
بگو
     کجا فتاده است ؟!
به من
        بگو
چی شد  ستاره گان ؟
ستاره گانِ نام مسخِ ساکن فضای انزجار
ستاره گانِ حاملِ پیامِ مرگ و سوگ و سوختن ؟
خدای من
چی شد که سال ها کبود شد ؟
چرا تمامِ نورسیده کاج ها و سرو ها
                             خمیده قد شدند ؟
چرا دروغ و دوستی ز همدگر شدند ؟
چرا ز باژگونی صدای عاشقانۀ چراغهای خطۀ غرور
در کتاب و دفتری
                مراثی یی نوشته نیست ؟
 
***     ***     ***
 
پلی که بین من و آینه ودل
                                قرار داشت
ز حملۀ بزرگ دوری تو و شکسته دل عزیز ها
            خراب شد
ودر قیامتی که انجماد چیره گشت بر روانِ چشمه ها
هزار آسمانِ ابری سیه
 گریستن گرفت
ولی ، بگو
چی سود از گریستن ؟
دوا و چاره یی
                  گریستن
نبود و نیست
گریستن ، گهی
جهانِ فکرِ بیجوانه یی ست .
 
***     ***     ***
 
سفر
      سفر
          سفر
سفر به تلخی یی که اینطرف و آنطرف ، فتاده در کناره های رفته ها
سفر به سوی یاد ها .
 
***     ***     ***
 
ببین ، دلم
                  شکستنیست :
                                 مثلِ آینه
و از شکسته گی آن
صدای گریه های اعتقاد می رسد
ولیک ،
         خوب فکر کن
به لحظه های اضطراب ، تاکه می رسد
                                           غریو می کند :
چی شد ؟
         کجاست شهر من ؟
چی شد ؟
          کجاست شهرِ روزگارِ کودکی من ؟
چی شد ؟
          کجاست شهرِ زنده گی من ؟
شراره می کشد
                     هنوز
                             آتشش
خدای من ،
            خدای من !
                    شراره می کشد هنوز ؟
چه زجرِ جاودانه یی
     چه زجرِ جاودانه یی !
 
***    ***     ***
 
بگویمت حدیثِ جانِ خویش را :
خجالتی بزرگ بود زنده گی
                                  اگر
ز خشمِ روز ها
هراس می نشست در دلم
و یا شکنجه می رسید
                          در شبانِ من
به جانِ لحظه های خوابِ من
خجالتی بزرگ بود زنده گی
     اگر
به روی سایه های دستِ قاتلان
جبینِ سربلندی و غرور سوده می شد و به سجده می رسید
خجالتی بزرگ بود
                      اگر ، دگر
سیاره گان
ـ ز خشم بر نهادِ ما ـ
برای جلوه یی و گردشی
                    برون نمی شدند .
 
***    ***     ***
 
گهی
          جهنمی به پیشِ رو
           و دوزخی به پشتِ سر
به روی یک پُلی ، ز خار و خس ، بُدم
زمانه یی
           میانِ برزخی .
ـ و این
        نه کار ساده یی ست .
. . . . . . . . . . . .
نه پیر بود
آن گُلی که ناله شد
                 و خسته شد
و برگهاش را خزان حراج کرد
نه پیر بود آن درختِ نارون
که قامتش
            ز برگ شد جدا
نه پیر بود
      آن دلی که شام شد
                        و نوحه شد
                                تمام شد .
 
***     ***     ***

 
در ارتفاعِ کشفِ دوره های منتظر برای روشنی
هجومِ محنتِ حوادثِ بزرگ را
                                    چشیده ام
برای جلوه یی ز آشتی صیقل و درونِ دل
تمامِ ساحتِ زمینِ خانمانِ خویش را
و عهدِ بی اصالتِ بدونِ قصه یی اصیل را
                                          گذشته ام .
 
***     ***     ***
 
توقفم ، چی گونه ، بوده است :
توقفی که نور داشته ست
                           در شفق
توقفی که سبزه داشته ست
                          در خزان
چی گونه مهلتی طلب کنی ؟
ز اعتراف ، طفره رفتن ؟
                        از چی رو ؟
صدای حسرتِ ترا
                          چی کس شنیده است ؟
چی پاسخی
         چی گونه پاسخی به سویت آمده ؟
ز شامِ وحشت و زموج موجِ آن ترانه های خفته زیر پوششِ لجن
پرنده یی
         به شهر آمده ؟
کدام باغ را شناخته ؟
کدام شاخه را گرفته بهرِ لحظه یی نشستنی ؟
 
***     ***     ***
 
زمان
 زمانِ اضطرابِ مطلق است !
و سرنوشتِ باغ ها به دستِ فترت است !
گرفتمی که آمدی بهار
گرفتمی که سبز شد درخت
گرفتمی که نغمه ها ، ز آشیانه ها ، رسید
گرفتمی که بیشه ها ، پُر از صدای شاخه های شاد شد
گرفتمی که جنگلِ عقیمِ پیر
                           رنگِ سبز را
                                           به بر کشید
گرفتمی که چشمه ها
                     روان بگشت
                            بارِ دیگری
گرفتمی که رنگِ قهوه یی ، ز شهر، پر کشید
چی پُر کند خلای وقتِ خوبِ مرده را ؟
چی جا دهد نبودِ عاشقانِ راستینِ رفته را ؟
 
***     ***     ***
 
تمامِ کوچه ها به سوی آفتاب را
                                گذشته ام
                                       گذشته ام .
 
***     ***     ***
 
اگر چه مدتیست که " رسیدن "از دیارِ ذهن پر کشیده است
بهارِ گوشه گیرِ بی ستاره را خبر کنید
که از گذشته های دورِ حافظه
صدای لکلکی و نغمۀ چکاوکی
و شیوسِ پَرِ پرستویی
                               به گوش می رسد .
 
بهارِ بی ستاره را خبر کنید
که بار دیگری به یادِ ذهنِ منجمد
شگوفه های سیب آمده
و بوی از گُلِ همیشه خوبِ سنجد آمده
و بوی دلپذیرِ رشقه آمده
و شاخ و برگِ تازه
                        دلبرانه
                                سررسیده اند .
. . . . . . . . .
مگر بهار یاد ها
فقط بهار یادهاست .

***     ***     ***
 
فصولِ داستانِ رنگ و بوی باغ را
                                  شنیده ام
ز واژه واژۀ کتاب گُمشدن
و دفترِ ز یاد رفته گانِ کوی عشق نیز آگهم
حریقِ جنگلِ وداع را
که پیچ و تاب دار و مثلِ دشنه است
                                  ـ نه کم
                                      به بار ها ـ
                                         شنیده ام و دیده ام
چه سرو ها که قد کشید در دلم
                                و سر نگون بشد
چه موسپید  یاد ها
                             که هر بهار
ـ چو لاله های نازنینِ رویشِ گیاه ـ
دلِ مرا
و جانِ تشنۀ مرا
                        خطاب کرده اند
چی تیشه ها که حمله برده اند
                                بر صدای من
من از زبانِ ریشه دار و کهنه یی که گام می زند کنارِ ما
                                                          و امر می کند :
                                                                           مرو
و گاه
           ـ باشتاب ـ
بیاضِ صامتِ سروده های عاشقانۀ شبانه مرا
                                            ـ ورق ورق ـ
به دستِ آدمی سفیه و کور می دهد
به این نتیجه می رسم
که آدمی
        ـ همیشه ـ
                 در هوای قطبی دقیقه های پُر غبار
و در فضای دوزخی انتظار
                                     یکه است
نه همرهی ، نه همدمی .
 
***     ***     ***
 
ز رود بارِ جاری شفق
که ره سپرده
                      سال ها و سده ها
به تشنه گی جانِ من
                        و تو
                            و عاشقانِ جستجوی و ره
                                        چی گویمت ؟
چنان بلند می دهد ندا و مطمئن ز حنجره
که گوییا ، مدام ، بوده است
و
       رهسپارِ جاودانگیست .
 
***     ***     ***
 
دوامِ حافظه
            و حوصله
                        درین تلاطمِ صدا
          ـ که می وزد ز بامِ شرق تا به شامِ غرب
             وز انقراضِ شهرکِ شمالِ دل
              تا به وادی شبِ جنوبِ آن ـ
ز معجزاتِ نادر است .
 
***     ***     ***
 
چقدر سبزو سرخ ؟
چقدر فکرِ احتمالِ دیدنِ دوبارۀ سپیده زار ؟
یکایکِ غریو تندر و تگرگِ حادثه
                       ـ گهی غموضِ کامل اند
                        ـ گهی ظهورِ موج های تب
                          ـ تبی که آمده ست
                              از پی تباهی و فساد .
 
***     ***     ***
 
هزار قریه حادثه
                 و شهر فاجعه ،
وزین قیاس
      کشورزبونِ دل ،
سوخته ، هزار سده بودنِ مرا ، درونِ آینه !
. . . . . . . . .
من آن نیم که با سراب زنده گی کنم
و با سراب واره ها
                    شوم رفیقِ راه .
 
***     ***     ***
 
نه !
       بهتر است گاهگاه دو دلی کنیم :
ـ به سوی عشق
   یابه سوی تیره گی و نفرت و عبور از یگانه گی !
 
نگاه کن
       نگاه کن به پنجره
همیشه پنجره
پنجره
      و پنجره
          و پنجره
و تیره گی و پنجره
نگاه کن
         چه تیره است شب
                             ـ  از ورای پنجره
و دلگرفته است روز
                 ـ از ورای پنجره
و شاخه ها و برگ ها
بیرمق و گنگه اند
             ـ  از ورای پنجره
و آسمان
           سیه و ابری است
                   ـ از ورای پنجره
و چهرۀ پرنده یی که می پرد به سوی هیچ
                                  زخمی است از ورای پنجره
و شعر نیست
               در فضا
                       ـ  از ورای پنجره
و خوابِ سنگفرشِ ره مشوش است
                          ـ  از ورای پنجره
و از دیارِ دوست نامه یی نمی رسد
                            ـ از ورای پنجره
و لحظه ها
                کبود می زنند
                            ـ از ورای پنجره
و رهروانِ کوچه چوبی اند
                        ـ از ورای پنجره
و هیکلِ چراغ ها خمیده اند
                         ـ از ورای پنجره
و شرحِ زجرو ضجه مشکل است
                          ـ  از ورای پنجره
و
      معنویتِ صدای باد
له شده به زیرِ وزنۀ زره پوش هاست
                         ـ از ورای پنجره .
 
نه ، بهتر است گاهگاه دو دلی کنیم :
و از دریچه های رو به شب
                          و رو به آفتاب
                                   قصه سر کنیم
ـ  به گاهوارۀ تپش
                          هزار ساله فاصل و درنگ
ـ تغافل از شکنجه یی که لحظه ها پُر است از حضور شان
ـ تغافل از حدیثِ روزگارِ بی غزل وبی قصیده و شراب
ـ و از وجودِ
                روزگارِ بی سرود وبی سخن
ـ و از زمانِ بی نجابتِ غروب
ـ وروزگارِ مطلقِ سکوت .
 
***     ***     ***
 
ازین نشستنِ همیشه گی میانِ شعله های سرکشِ شکسته گی
ازین شبی که
                از عصب عبور می کند ،
وزین تبی که از پی و ز رگ
                           با شرارۀ تعب
                                              عبور می کند
ازین خموشی یی که مرگ را به پیشِ چشمِ خاطره
                                                            قرار می دهد ،
ازین نمایشی که کارِ دلقکانِ کوکی خباثت است ،
ازین تبانی یی که
                            ـ نا خجسته است ـ
                                         بینِ نام ها .
 
***     ***     ***
 
به گام های پُر شتاب
                       فکر می کنم :
چی گونه
           می توان
                       زبانِ پر کشیدنِ عقاب را
و لحنِ دلکشِ صدای باد را
                    ـ میان سرو باغ ها ـ
                                       فرا گرفت ؟
که آن
       زبانِ سر بلند بودنست ،
       زبانِ سرکشیدنست
و این
         صدای زنده گیست ، بودنست .
 
***     ***     ***
 
ز بعد این شبانِ یخزده
ـ شبانِ زمهریری سیاه دل و دیر پا ـ
به گام های پُر شتاب فکر می کنم
و این شتاب گامِ لحظه ها
                          به سوی روز ها
مرا
         به یادِ آبی زلالِ اوج می برد .
 
***     ***     ****
 
چی گونه
         می شود
                      به اوج پشت کرد ؟
      ـ می توان ؟
چی گونه
         می شود
                   که آبی زلالِ اوج را
          ز یاد برد ؟
                                       می توان ؟
نمی شود
                نمی توان
تمامِ زنده گیست :
 اوج
تمامِ زنده گیست :
               بال و پر زدن
                          به سوی اوج .
 
سال 2011
آلمان ، تحریر دوم